Samsun Milletvekili Erhan Usta, kamu çalışanlarının maaşlarının TÜFE oranları gözetilerek arttırılmasını eleştirdi. Usta, “Maaşların TÜFE’ye göre arttırılması, kamu çalışanlarının, yaşam maliyeti altında ezilmediği anlamına gelmemektedir. Çünkü TÜFE, mal ve hizmetlerin sadece fiyat değişimini ölçer; bunun içinde kalite düzeltmesi yapılır. Oysa, yaşam maliyeti kalite etkisini de barındırmalıdır.” dedi.
Hangisi Doğru? %304 mü? %147 mi? %-7,5 mu?
Konuyu cep telefonu fiyatlarıyla örneklendiren Usta, “Vatandaş yeni çıkan Iphone cep telefonu modeli için 2014 yılında 2499 TL verirken, 2019 yılında ortalama 10099 TL vermek zorundadır. Yani yeni model Iphone fiyatı 5 yılda %304 oranında artmıştır. Ama 2014’teki modelle, 2019’daki modelinin kalitesi tabi ki aynı değildir. TÜİK, TÜFE endeksi için cep telefonu fiyatı derlemekte ve yayınlamaktadır. Buna göre son 5 yılda, TÜİK’e göre ortalama cep telefonu fiyatı %147 artmıştır. Fakat kalite düzeltme işlemleri sonrası ortaya çıkan fiyat endeksinde (5 yılda) %7,5 düşüş gözlenmektedir.” dedi.
3 Sene Öncenin Telefonlarının Fiyatları Bile Arttı
“Bu kalite düzeltme işlemlerinin sonuçları itibarıyla doğruluğunu da tartışmak gerekmektedir.” diyen Usta, sözlerine “TÜİK’e göre cep telefonunun ilgili fiyat endeksinde son 4 yılda neredeyse değişiklik yokken; görüyoruz ki 2016 ve 2017’de çıkan modellerin fiyatları bugün %10 ile %21 artmıştır.” diye devam etti.
Çalışan Yaşam Maliyeti Altında Ezdirilmemeli
Usta, öneri olarak “Sonuç olarak, eksiğiyle fazlasıyla TÜFE sadece fiyat değişimini ölçmektedir. Hükumet samimi bir şekilde çalışanını yaşam maliyeti altında ezdirmemek istiyorsa, hayatın normal akışındaki kalite değişimini de göze alacak bir “Yaşam Maliyeti Endeksi” hesaplamalı ve kullanmalıdır.” dedi.
Cep Telefonunun Yaşam Maliyetine Etkisi Ne?
Tüfe genel endeksinde ağırlığı binde 8,29 olan ve %89 ağırlığında içinde cep telefonunu barındıran Telefon Ve Telefaks Ekipmanları Fiyat Endeksinde son 5 yılda %7,5 oranında düşüş hesaplanmakta, enflasyona katkısı %-0,1 puandır. Oysa ki, son 5 yılda, sadece cep telefonu fiyatlarındaki artışın yaşam maliyeti endeksine katkısı, iphone kullanıcısı için 2,5 puan, ortalama bir telefon kullanıcısı içinse 1,5 puan olarak hesaplanabilir.
