Ege’de, Mavi Vatan’daki adalara, Ulaşım Proje çalışmalarımızdan…
Ege Denizi; bir barış denizi olması gerekirken, bir takım zorlamalar ve hukuksuzluklar neticesinde savaş çığırtkanlarının kışkırtıcılık yaptığı bir yer olmaktadır. Bu durum; ne Yunanistan’a ve ne de Türkiye’ye bir fayda getirmediği gibi, özellikle adalarda yaşayanları da ziyadesi ile rahatsız etmektedir.
Aslında; her seferinde olması gereken gibi değil, Yunanistan ve Türkiye’nin çekişmesinden fayda umanların beklentileri yönünde, hukuksuz bir şekilde konumlandırılmaya çalışıldığı için; adalar ve Ege Denizi’nde devamlı bir şekilde Yunanistan ile karşı karşıya gelmekteyiz. Buna, bir de Yunanlı politikacıların bu konuyu, iç politika ve AB ile ilişkilendirmesi, işi daha da içinden çıkılmaz hale getirmektedir. Bizde de, buna çanak tutanların olduğunu görmekteyiz…
Her ülkenin ana karası önündeki adalar, o ülkeye ait olmalı
Zoraki Yunanistan’a mal edilmeye çalışılan bu adalar; Yunan Ana Karası’na yüzlerce km uzaklıkta iken, bizim ana karamıza bir iki km’lik boğaz mesafesinde bulunmaktadır. Jeolojik, fiziki, ekonomik, vb. her şeyi ile bize ait olan bu adalar, artık Mavi Vatan bölgesi de dikkate alınarak yeniden konuşlandırılması elzem olmuştur.
Türk Ana Karası’na, birçoğu neredeyse bitişik konumda olan; Boğazönü, Saruhan, Menteşe adalarının çevrelerindeki adacık ve kayalıklarla birlikte; normalde de olması gerektiği gibi, Türkiye’nin kontrolüne verilmesi yerinde ve de doğru bir adım olacaktır.
Bu çerçevede; Ege’de kalıcı barış sağlanmış, adalarda yaşayanların tedirginliği kalkmış, ana kara ile ulaşımı kolaylaşmış ve ekonomik olarak, çok daha iyi konuma gelmiş olacaklardır. İlk iş, bölgenin ana kara ile kesintisiz ulaşılabilirliğinin sağlanması gerekmektedir.
Mavi Vatan’da yer alan Ege Adaları’nın, ana karaya kesintisiz bağlantısını sağlayacak proje önerilerimiz ile…
Proje çalışmamıza göre; köprü, havaray (monoray), asmaray (teleferik), tüp geçiş, vb. ile bağlantıların yapılmasına yönelik olarak örnekler üzerinde durulmuştur. Her bir ada ve ada gurubunun durumuna göre çalışmalar yürütülmektedir.
Bozcaada ve Meis için 40, 50 kişinin taşınabildiği havada direkler arasına gerilmiş, çift halat ile asılmış (asmaray)kabinler uygun görülmektedir. Ana karaya 1400 metre kadar mesafede olan Sisam adasının, havaray(monoray) ile bağlanıp Anadolu Yarımadası’na paralel bir şekilde yoğunluklu bir hat oluşturan, İstanköy ve Rodos adalarına kadar olan hat üzerinde ulaşımın havaray ile sağlanması, en uygun sistem olarak düşünülmektedir.
Midilli Adası için köprü ve Sakız Adası için tüp geçiş yapılması daha doğru olacağı değerlendirilmiştir. Çalışmalarımızın devamı ve tekamülü ile daha değişik çözümler geliştirilecek ve etaplar şeklinde gerçekleştirilmeleri mümkün olacaktır.
Ege Denizi’ndeki (Adalar Denizi) adalar ve bulundukları konumlar
Ege Denizi’nde; en alt bölümdeki adalar olan Rodos, Girit, Kerpe ve Çuha, Anadolu ve Yunanistan yarımadalarının ana kara parçalarının dışında bulunurlar. Diğer adaların hemen hemen hepsi Türk ve Yunan ana kara parçalarının önünde bulunan bölgelerde toplanmışlardır.
Bu ada gruplarından; Mora yarımadasının doğusunda bulunanlara Tavşan Adaları (Kiklatlar), Yunanistan’ın orta bölümünün kıyıları önünde bulunanlara Tesalya Adaları (Kuzey Asporatlar ya da Şeytan Adaları, Eğriboz) denmektedir.
Türk Ana Karası Bölgesi’nde ; Boğazönü Adaları (Kuzey Ege Adaları ya da Trakya Adaları), Ege denizinin orta bölümünde, Anadolu kıyılarına yakın olanlara Saruhan Adaları (Doğu Asporatlar), Batı Anadolu’nun güney ucunda yer alanlara da Menteşe Adaları ya da On iki ada (Güney Asporatlar) denir.
Özetle; yüzölçümü 214.000 km2 olan Adalar Denizi üzerinde kaç coğrafi formasyon bulunduğu tam olarak bilinmemektedir. Kimilerine göre 3.000, kimilerine göre ise 10.000 kadar ada, adacık ve kayalık bulunmaktadır.
Bu adaların sadece 24 tanesinin alanı 100 km2’den büyüktür. Adalar Denizi üzerinde yer alan bu adaların toplam alanı yaklaşık 23.000 km civarındadır (Trakya kadar bir alana sahiptir). İskân olan ada sayısı ise 100 kadardır. Denizin eni 612 km, genişliği ise yaklaşık 299 km’dir. En geniş yeri hesaplandığında ise uzunluğu 660 km, genişliği 400 km’ye ulaşmaktadır.
Ege denizi, Türk Ana Karası(Mavi Vatan) Bölgesi’nde bulunan Adalar;
Boğazönü Adaları (Kuzey Ege’deki Adalar ya da Trakya Adaları). Kuzey Ege denizinde yer alan Taşoz, Semadirek, Gökçeada, Bozcaada ve Limni adalarına bu isim verilir.
Doğu Ege’de yer alan Saruhan Adaları Saruhan Adaları (Doğu Asporatlar) Ege denizinin orta bölümünde ve Anadolu yarımadasına çok yakın konumdadırlar. Başlıcaları: Midilli, Sakız, Sisam’dır.
Güney Ege’deki Menteşe Adaları ya da On iki Ada Menteşe Adaları (Güney Asporatlar); Batı Anadolu kıyılarının güneyinde ve kıyılara çok yakın konumdadırlar. Başlıcaları: Rodos, Kaşot (Çoban), Kerpe, Limoniye, Sömbeki, İlyaki (İlkil), İncirli, Yalı, İstanköy, İstanbulya, Kilimli (Kelemez), İleriye, İlipsi, Herke, Batnaz ve Meis (Kızılhisar).
Ege Denizi’ndeki Adaları’n, hemen hemen tamamının çevresinde iskan edilme imkanı olmayan çokça adacıklar, irili- ufaklı kayalıklar bulunmaktadır.
Remzi KOZAL
Mimar – Ekonomist
TMMBP-Tüm Mühendisler ve Mimarlar Birliği Platformu Genel Başkanı
0532-351 58 90 / remzikozal@yahoo.com